Αν και είναι απολύτως φυσιολογική συμπεριφορά κατά τη βρεφική και νηπιακή ηλικία, η παρατεταμένη συνήθεια μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα αργότερα.
Γιατί τα παιδιά βάζουν το δάχτυλο στο στόμα
Το να βάζει ένα παιδί το δάχτυλο ή τον αντίχειρα στο στόμα του είναι μια πολύ διαδεδομένη και αβλαβής συνήθεια στα πρώτα χρόνια της ζωής του. Αρχίζει συνήθως από τη βρεφική ηλικία, καθώς αποτελεί έναν φυσικό μηχανισμό αυτο-παρηγοριάς και χαλάρωσης. Οι κύριες αιτίες που οδηγούν σε αυτή τη συμπεριφορά περιλαμβάνουν:
- Άγχος ή νευρικότητα
- Κούραση ή έλλειψη συγκέντρωσης
- Ανάγκη για μάσημα και μασάζ των ουλών
- Ελλειψη ενδιαφέροντος
- Αναζήτηση άνεσης και οικειότητας
Αν και είναι απολύτως φυσιολογική συμπεριφορά κατά τη βρεφική και νηπιακή ηλικία, η παρατεταμένη συνήθεια μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα αργότερα.
Πότε πρέπει να ανησυχήσετε
Η συνήθεια του να βάζει το παιδί το δάχτυλο στο στόμα δεν χρειάζεται να σας ανησυχεί ιδιαίτερα όταν:
- Το παιδί είναι ακόμα μωρό ή νήπιο (κάτω των 3 ετών)
- Το κάνει μόνο για σύντομα διαστήματα ή όταν νυστάζει/χαλαρώνει
- Να παρατηρείτε γύρω από το στόμα του αν υπάρχουν δερματικά εξανθήματα ή ερυθρότητα.
Ωστόσο, αν η συνήθεια αυτή επιμείνει και εντατικοποιηθεί μετά την ηλικία των 4 ετών, τότε θα πρέπει να αρχίσετε να ανησυχείτε και να λάβετε κατάλληλα μέτρα. Ειδικότερα, είναι καλό να αναζητήσετε λύσεις εάν:
- Το παιδί βάζει συνεχώς το δάχτυλο στο στόμα καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας
- Εμφανίζονται εκδορές ή σημάδια στα δάχτυλα ή στα χείλη του
- Τα δόντια του παιδιού αρχίζουν να παραμορφώνονται ή να μετατοπίζονται
Για όλους αυτούς τους λόγους, είναι σημαντικό να βοηθήσετε το παιδί σας να ξεφύγει από τη συνήθεια του δαχτύλου σε εύλογο χρονικό διάστημα.
Δυνητικές συνέπειες της εν λόγω συνήθειας
Ενώ μπορεί να φαίνεται αθώα στην αρχή, η παρατεταμένη συνήθεια του παιδιού να βάζει το δάχτυλο στο στόμα μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές συνέπειες αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα. Μερικά από τα πιθανά προβλήματα που ενδέχεται να προκύψουν είναι:
- Παραμόρφωση και ανώμαλη τοποθέτηση των δοντιών του παιδιού λόγω της συνεχούς πίεσης στις οδοντικές αποφύσεις.
- Αυξημένος κίνδυνος αναπνευστικών λοιμώξεων και ασθενειών, εξαιτίας των βακτηριδίων που μεταφέρονται από τα χέρια στο στόμα.
- Δερματική ερεθισμοί και φαγούρες στην περιοχή γύρω από το στόμα και τα χείλη.
- Πιθανός κοινωνικός στιγματισμός από τα άλλα παιδιά λόγω αυτής της ασυνήθιστης συμπεριφοράς.
- Αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη και τη θέση των γνάθων.
Για όλους αυτούς τους λόγους, είναι σημαντικό να βοηθήσετε το παιδί σας να ξεφύγει από τη συνήθεια του δαχτύλου σε εύλογο χρονικό διάστημα.
Στρατηγικές για να σταματήσει το παιδί
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να αντιμετωπίσετε αυτή τη συμπεριφορά με θετικό και ήπιο τρόπο, χωρίς να τιμωρήσετε ή να επικρίνετε το παιδί σας. Δοκιμάστε μερικές από τις ακόλουθες στρατηγικές:
- Εντοπίστε τι προκαλεί την ανάγκη του παιδιού να βάζει το δάχτυλο (π.χ. άγχος, κούραση) και βοηθήστε το να διαχειριστεί καλύτερα αυτά τα συναισθήματα.
- Χρησιμοποιήστε θετική ενίσχυση και επιβραβεύσεις (π.χ. επαίνους, αγκαλιές) όταν το παιδί καταφέρνει να μην βάζει το δάχτυλο στο στόμα.
- Προσφέρετε ελκυστικές εναλλακτικές απασχολήσεις και παιχνίδια.
- Σε πολύ έντονες και επίμονες περιπτώσεις, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε απωθητική γεύση στο δάχτυλο (μόνο με τη συγκατάθεση του παιδιού).
Η υπομονή και η επιμονή είναι το κλειδί. Αποφύγετε να τιμωρείτε ή να επικρίνετε το παιδί, καθώς αυτό μπορεί να επιδεινώσει τη συμπεριφορά.
Η υπομονή και η επιμονή είναι το κλειδί. Αποφύγετε να τιμωρείτε ή να επικρίνετε το παιδί, καθώς αυτό μπορεί να επιδεινώσει τη συμπεριφορά.
Χρήσιμα tips από ειδικούς
Πολλοί επαγγελματίες υγείας και ειδικοί στην ανάπτυξη παιδιών προτείνουν επίσης τις ακόλουθες πρακτικές:
- Να είστε υποστηρικτικοί και να μην δίνετε υπερβολική σημασία στη συνήθεια του δαχτύλου μπροστά στο παιδί.
- Προσπαθήστε να εντοπίσετε την πηγή που προκαλεί αυτή τη συμπεριφορά (π.χ. άγχος, βαρεμάρα).
- Επαινέστε και ενισχύστε όποτε το παιδί επιδεικνύει εναλλακτικές, πιο επιθυμητές συμπεριφορές.
- Βεβαιωθείτε ότι το παιδί πίνει αρκετά υγρά και μασά σκληρές, υγιεινές τροφές που διεγείρουν τις γνάθους.
- Προσφέρετε ένα ειδικό “μασητικό παιχνίδι” ως υποκατάστατο για το δάχτυλο.
- Επιβραβεύστε με αγκαλιές και χειροκροτήματα κάθε φορά που το παιδί καταφέρνει να μην βάζει το δάχτυλο στο στόμα.
Πώς να ενθαρρύνετε νέες, καλύτερες συμπεριφορές
Εκτός από το να αποθαρρύνετε τη συνήθεια του δαχτύλου, είναι εξίσου σημαντικό να ενθαρρύνετε νέες, πιο επιθυμητές συμπεριφορές στο παιδί σας. Δοκιμάστε τις ακόλουθες προσεγγίσεις:
- Προσφέρετε μια ποικιλία από ενδιαφέροντα παιχνίδια και δραστηριότητες που διεγείρουν το ενδιαφέρον και την περιέργεια του παιδιού.
- Εμπλέξτε το παιδί σε δημιουργικές δραστηριότητες όπως ζωγραφική, χειροτεχνίες ή μαγειρική.
- Αφιερώστε χρόνο για συχνή αλληλεπίδραση και παιχνίδι μαζί του, για να μειώσετε το άγχος ή την ανία.
- Επιβραβεύετε οποιαδήποτε εποικοδομητική συμπεριφορά που αντικαθιστά τη συνήθεια του δαχτύλου.
- Δώστε το καλό παράδειγμα μην βάζοντας εσείς το δάχτυλο στο στόμα σας.
Η αντικατάσταση μιας ανεπιθύμητης συνήθειας με μια πιο θετική απαιτεί υπομονή, αλλά με την κατάλληλη καθοδήγηση το παιδί σας θα τα καταφέρει!
Συνοψίζοντας, η συνήθεια των παιδιών να βάζουν το δάχτυλο στο στόμα μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο ανησυχίας για τους γονείς, ειδικά όταν αυτή η συμπεριφορά είναι επίμονη και διαρκής. Για αυτό το λόγο, είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να συμβουλευτούν τον παιδοδοντίατρό τους. Ο ειδικός θα μπορέσει να προσφέρει συγκεκριμένες συμβουλές και τεχνικές που θα βοηθήσουν στην αποφυγή αυτής της συνήθειας, διασφαλίζοντας την υγιή ανάπτυξη των δοντιών και του στόματος του παιδιού.
Συχνές Ερωτήσεις
Μήπως το παιδί μου βάζει το δάχτυλο στο στόμα επειδή έχει κάποιο πρόβλημα;
Όχι απαραίτητα. Η συγκεκριμένη συνήθεια είναι πολύ συνηθισμένη και αποτελεί έναν φυσιολογικό μηχανισμό αυτο-παρηγοριάς για τα μικρά παιδιά.
Εξωτερικοί Σύνδεσμοι
Σας άρεσε το άρθρο;
Η παιδοδοντίατρος Βέρα Μπάκαλα ξεκίνησε την καριέρα της ως βοηθός σε παιδοδοντικό ιατρείο κατά τη διάρκεια των σπουδών της στην Οδοντιατρική Σχολή του Καποδιστρίου Πανεπιστημίου Αθηνών.
Συνέχισε τις σπουδές της στο Πανεπιστήμιο TUFTS στη Βοστώνη, αποκτώντας ειδικότητα στην πρωτοποριακή τεχνική της αεραποτριβής.
Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, δημιούργησε ένα ιατρείο που συνδυάζει την επιστήμη και την τέχνη της παιδοδοντιατρικής, με έμφαση στην ανθρώπινη επαφή και την ψυχολογία.
Για να κλείσετε ραντεβού με την ιατρό παρακαλούμε καλέστε μας στο τηλέφωνο 210 6107200.
Στο ίδιο τηλέφωνο μπορείτε να μας καλέσετε 24 ώρες την ημέρα, 7 ημέρες την εβδομάδα για οποιοδήποτε επείγον περιστατικό.
